تورم افسار بریده را کنترل کنید؛ بهترین یارانه همین است
تاریخ انتشار: ۱۵ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۰۹۳۰۸
بهترین یارانه برای مردم نیازمند، «کنترل تورم است». مردم نیازمند به دنبال یارانههای اندک نیستند. تا زمانی که ما نتوانیم تورم را در اقتصاد ایران کنترل کنیم، تورم نوعی مالیات است که از مردم گرفته میشود. این یارانه تحمیل شده از سوی دولتها است و عملا دولتها با تورم از مردم، مالیات کلانی دریافت میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
افزایش ۲۰ درصدی یارانه از شنبه ۱۳ خرداد کلید خورد و اگرچه فعلا تنها شامل افراد حاضر در دهک یک تا سه میشود، اما بهزودی سایر دهکها نیز از آن برخوردار خواهند شد. افزایش ۲۰ درصدی یارانه، امتیازی تشویقی برای کسانی است که اعتبار خود را در قالب کالابرگ خرج میکنند.
افزایش ۲۰ درصدی یارانه بهشرط استفاده از کالابرگ الکترونیک و خرید کالاهای درنظر گرفته شده اعمال میشود. یعنی از سیزدهم خرداد ماه خانوارهای حاضر در سه دهک اول درآمدی باید تا سقف ۷۰ درصد مبلغ یارانه که معادل ۳۲۰ هزار تومان به ازای هر نفر میشود، خرید کنند تا ۸۰ هزار تومان یارانه اضافی دریافت کنند. افزایش ۲۰ درصدی یارانه در همان کارت سرپرست خانوار شارژ میشود.
فرارو به بهانه این تغییر به سراغ وحید شقاقی اقتصاددان و مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی رفته تا نظام یارانهای در ایران را نقد و بررسی کند. حاصل این گفتگو را در ادامه بخوانید:
افزایش قطره چکانی یارانه در خشکسالی تورموحید شقاقی درباره نظام یارانهای ایران و توزیع یارانه در طبقات اجتماعی گفت: «نظام یارانهای کشور ما در جهت رفاه ثروتمندان است. در اقتصاد ایران ماهانه بیش از سیصد هزار میلیارد تومان یارانه برای حاملهای انرژی در نظر گرفته میشود که در سال به رقمی بالغ بر ۳۶۰۰ همت خواهد رسید. این رقم، عمدتا نصیب یک گروه اقلیت از بنگاههای انحصاری در کشور میشود. مسئله اصلی این است که بحث فراتر از یک یارانه شخصی است که به گروهی از مردم پرداخت میشود. مسئله این است که نظام یارانه کشور ایراد اساسی دارد و وظیفه باز توزیع ثروت و حمایت از اقشار کم درآمد را ایفا نمیکند. یارانه کلانی در کشور توزیع میشود که عمدتا به نفع دهکهای پردرآمد است. نظام یارانهای کشور بالعکس عمل میکند و به جای حمایت از اقشار کم درامد، عمدتا در جهت منافع گروه اقلیت و ثروتمندان است. مصداق این موضوع، یارانه انرژی، حاملهای انرژی و یارانهای است که به برخی بنگاههای کلان اعطا میشود.»
وی درباره راهکار مناسبی که میتواند جایگزین اعطای یارانه باشد گفت: «بهترین یارانه برای مردم نیازمند، «کنترل تورم است». مردم نیازمند به دنبال یارانههای اندک نیستند. تا زمانی که ما نتوانیم تورم را در اقتصاد ایران کنترل کنیم، تورم نوعی مالیات است که از مردم گرفته میشود. این یارانه تحمیل شده از سوی دولتها است و عملا دولتها با تورم از مردم، مالیات کلانی دریافت میکنند. با تورم ۴۰، ۵۰ درصدی کنونی ایران، افزایش ۲۰ درصدی یارانه برای دهکهای کم درآمد تفاوت چندانی نخواهد داشت و ملموس هم نخواهد بود.»
وی افزود: «ما نیازمند اصلاحات کلانی در نظام یارانهای کشور هستیم. اولویت سیاستهای دولت باید مبتنی بر کنترل تورم باشد، چرا که بدون کنترل تورم، یارانهها چه در قالب کالابرگ و چه به صورت نقدی، اثربخشی لازم را نخواهد داشت. اما با توجه به این که هم اکنون، اقتصاد ایران با تورم شدید رو به رو است، کالا برگ بهتر از یارانه نقدی نقش خود را برای سه دهک پایین ایفا خواهد کرد.»
شقاقی تاکید کرد: «اگرچه در مبحث افزایش یارانهها بیشتر به سه دهک پایین توجه میشود، اما باید این را در نظر داشته باشیم که دهکهای چهارم و پنجم هم با توجه به وضعیت کنونی اقتصادی ایران، شرایط رفاهی متفاوتی با دهک سوم ندارند. با این شرایط باید بحث نگرانی از تبعیض را هم در نظر داشت. وقتی به دهک سوم، یارانه به شکل کالابرگ اعطا شود و به دهکهای چهارم و پنجم تعلق نگیرد، شاهد تشدید تبعیض خواهیم بود.»
افزایش قطره چکانی یارانه در خشکسالی تورمدانشمند درباره چگونگی تاثیر گذاری افزایش یارانه در جامعه گفت: «وقتی آمارهای رسمی، خبر از تورم ۵۰ درصدی طی دو سال اخیر را میدهد و دستمزدها را ۳۰ درصد افزایش میدهند، تکلیف ۲۰ درصد اختلاف این دو، چه میشود؟ وقتی افزایش درآمد و دستمزدها نمیتواند تورم را پوشش دهد، به افزایش یارانه بیست درصدی میرسیم. اصلا این یارانهها چه حجمی از سبد خانوارها را تامین میکرد؟ فرض کنیم یارانه، سی درصد سبد هزینه خانوارها را تشکیل میداده، حالا اگر این سبد را بیست درصد افزایش دهیم به رقم کاهشی ۲۶ درصدی خواهیم رسید. به طور کلی وقتی بی هدف یارانه پرداخت کنیم همین میشود. یارانه نباید بی هدف پرداخت شود، بلکه باید بر اساس برنامه ریزی اعطا شود تا زمانی که دیگر نیازی به اعطای یارانه نباشد.»
وی افزود: «یارانهها در کشور به بخشهایی پرداخت میشود که اثرات چندانی ندارد. یارانه در بخش کالاهای اساسی با این هدف داده میشود که مردم بتوانند مرغ، گوشت و امثالهم را بخرند. وقتی قیمتهای این کالاهای اساسی ۵۰ درصد افزایش پیدا میکند، بیست درصد افزایش نرخ یارانه، قدرت خرید خانوار را برای خرید کالاها ترمیم نمیکند. در سوی دیگر این وضعیت، وقتی مردم قدرت خرید گوشت، لبنیات و... نداشته باشد، تولید کشور به سمت تعطیلی میرود. فروشگاههایی که نمیتوانند اجناس خود را بفروشند رفته رفته کوچک، تعطیل یا ادغام میشوند و بر همین اساس نیز، افزایش قدرت خرید مردم باید در دستور کار دولت باشد. یکی از کارهایی که میتوان برای حل این مشکل انجام داد، اعطای کالا برگ بر اساس هدف گذاری دقیق است. در شرایطی که مرغ کیلویی هشتاد هزار تومان و گوشت قرمز کیلویی پانصد و پنجاه هزار تومان قیمت دارد، طبیعی است که ماهی دویست هزار تومان یارانه، دردی از قدرت خرید افراد دوا نمیکند.»
این تحلیلگر اقتصادی با اشاره به اهمیت جایگزین کردن کالابرگ با یارانه گفت: «یارانهها باید به صورت کالا پرداخت شود، نه به شکل پول نقد. با این روش، هم سلامت جامعه را تامین میکنیم، هم از قاچاق کالای سوبسیدی پیشگیری میشود. اعطای کالابرگ در کنار برنامه ریزی منظم میتواند تاثیر بسیار مثبتی بر قدرت خرید مردم داشته باشد. بدترین کار در کشور ما پرداخت یارانه نقدی است. یارانه نقدی، پول را با فشار وارد بازار میکند، اما اهداف را تامین نمیکند. دولت از کجا میداند پولی که به حساب خانوارها میریزد صرف چه چیزی میشود؟ آیا صرف خرید مواد مخدر، سیگار و مشروبات الکلی نمیشود؟ آیا صرف کالاهای فرهنگی یا اقلام خوراکی میشود؟ بنابراین وقتی دولت نمیتواند موارد مصرف یارانه نقدی را کنترل کند، این طرح، غلط است.»
وی افزود: «وزارت بازرگانی میتواند تعیین کند این کالابرگها باید در چه بازه زمانی پرداخت شود، زیرا آمار واردات، صادرات و مصرف را در اختیار دارد. اگر این برنامه ریزیها و تغییرات انجام نشود، مجبوریم وارد فاز افزایش دستمزد شویم. افزایش دستمزد یعنی افزایش هزینههای تولید و در نهایت افزایش قیمت کالایی که به دست مصرف کننده میرسد. این، یک چرخه معیوب است. افزایش یارانه نه تنها کمکی به خانوارها نمیکند، بلکه برای دولتی که خود، با کسری بودجه ۴۷۰ هزار میلیارد تومانی مواجه است، رقمی حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان (فقط در بخش یارانه سه دهک اول) هزینه ایجاد میکند.»
منبع: خرداد
کلیدواژه: تورم و گرانی افزایش ۲۰ درصدی یارانه نظام یارانه ای افزایش یارانه اقتصاد ایران مردم نیازمند یارانه نقدی درصد افزایش هزار تومان کنترل تورم یارانه ها قدرت خرید ۵۰ درصد دولت ها دهک ها سه دهک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۰۹۳۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مشارکت مردم در بهینهسازی مصرف انرژی چگونه به جهش تولید و اقتصاد کمک خواهد کرد؟
فرشاد جامع کارشناس انرژی در گفتگو با تابناک اقتصادی با اشاره به نقش کلیدی بهینه مصرف کردن انرژی گفت: انرژی نقش مهمی در توسعه اقتصادی هر کشور ایفا میکند. انرژی یک عامل اساسی در هدایت تولید و بهبود استانداردهای زندگی است. در سالهای اخیر، تأکید فزایندهای بر نیاز به اصلاح یارانههای انرژی برای ارتقای مصرف بهینه انرژی و رشد اقتصادی در ایران شده است. این رویکرد منطبق بر اصول حاکمیت انرژی است و میتواند تا حد زیادی به گذار به سمت یک بازار جامع انرژی با تمرکز بر استفاده مولد از انرژی کمک کند. با مشارکت مردم در فرآیند مصرف انرژی و ایجاد انگیزه برای استفاده کارآمد، کشورها میتوانند به دستاوردهای قابل توجهی هم در توسعه اقتصادی و هم در شیوههای انرژی پایدار دست یابند.
وی ادامه داد: یارانههای انرژی در صورت اعطای بدون قید و شرط و تنها مبتنی بر مصرف درون کشور نظیر اتفاقی که در کشور ما رخ میدهد؛ در نهایت منجر به مصرف بیهوده و ناکارآمد انرژی میشود. یکی از رویکردهای کلیدی برای دستیابی به مصرف پایدار و بهینه انرژی در کشور، تمرکز بر تبدیل مردم به ذینفعان اصلی کاهش مصرف انرژی در ایران است. ایران میتواند با اعطای یارانه انرژی به طور مستقیم به افراد و تشویق مشارکت فعال آنها در بازار انرژی، استفاده بهینه از انرژی را ارتقاء داده و تولید را در بخش انرژی پیش ببرد. این رویکرد با اصول حاکمیت انرژی که بر اهمیت مشارکت ذینفعان مصرف انرژی در فرآیندهای تصمیمگیری و ارتقای شفافیت و پاسخگویی در سیاستهای انرژی تاکید میکند، نیز همسو است.
این کارشناس انرژی با اشاره به لزوم مشارکت مردم در بهینه مصرف کردن انرژی اظهار کرد: به منظور ارتقای مشارکت مردم در مصرف انرژی، فراهم کردن ابزارها و انگیزههای افراد برای تصمیمگیری بهینه در مصرف انرژی ضروری است. ایران میتواند با تغییر نظام سهمیهبندی و اعطای سهمیه انرژی به هر فرد و اجازه به آنها برای خرید و فروش واحدهای انرژی در بازار مبادلات انرژی، خانوارها را تشویق کنند تا مصرف خود را بهینه کنند و بهره وری را افزایش دهند و در عوض از منفعت مالی بیشتری از محل بهینه کردن مصرف خود بهرهمند شوند. این رویکرد نه تنها به کاهش مصرف بیهوده انرژی کمک میکند، بلکه افراد را قادر میسازد تا کنترل مصرف انرژی خود را در دست بگیرند و انتخابهایی داشته باشند که هم به نفع مالی خانوار و هم برای محیط زیست و هم برای کشور باشد.
با ایجاد یک بازار مبادله انرژی غیرمتمرکز که در آن افراد میتوانند آزادانه واحدهای انرژی را تجارت کنند، دولتها میتوانند از قیمت گذاری انرژی که به صورت متمرکز کنترل میشود فاصله بگیرند و به مردم قدرت دهند تا بر اساس نیازها و ترجیحات خود تصمیم بگیرند. این رویکرد رقابت و نوآوری را در بخش انرژی تقویت میکند و فرصتهایی را برای ظهور مدلهای تجاری و فناوریهای جدید که مصرف بهینه انرژی را به دنبال دارند؛ ایجاد میکند. با مشارکت مردم در فرآیند مصرف انرژی، کشورها میتوانند فرهنگ مصرف مسئولانه انرژی را ترویج کنند و تولید را در بخش انرژی به سمت استفاده مولد از انرژی هدایت کنند.
تشویق مردم به بهینه سازی مصرف انرژی
جامع با اشاره به مزایای مدل جدید اعطای یارانه انرژی و اصلاح یارانه انرژی اظهار کرد: اصلاح یارانههای انرژی برای ارتقای مشارکت مردم در مصرف انرژی طیف وسیعی از منافع را هم برای افراد و هم برای جامعه به عنوان یک کل ارائه میدهد. با ایجاد انگیزه برای استفاده کارآمد از انرژی ذیل مدل اعطای سهمیه به نفر به جای مدل فعلی که دخالت در کل زنجیره و قیمتگذاری دستوری در مصرف انرژی و اعطای بی قید و شرط یارانه انرژی به مشترکان است؛ موجب خواهد شد که اولا مردم به بهینه سازی مصرف انرژی تشویق شوند و در عوض به اخذ مستقیم از منافع مالی حاصل از این بهینه مصرف کردن را به عنوان صرفه اقتصادی دست پیدا کنند.
با مشارکت مردم در فرآیند مصرف انرژی، ایران میتواند بخش انرژی پویاتر و انعطاف پذیرتری ایجاد کنند که بتواند با شرایط متغیر بازار سازگار شود و توسعه پایدار را ارتقا دهد. علاوه بر این، اصلاح یارانه انرژی میتواند تولید در بخش انرژی را به حرکت درآورد و رشد اقتصادی را تحریک کند و همچنین مصرف عمده انرژی کشور نیز به جای اتلاف انرژی در مدل فعلی توزیع یارانهها، به سمت تولید کالاهای با ارزش افزوده بالا و صادراتی تبدیل شود و رشد اقتصادی را افزایش دهد و در نتیجه درآمد بالایی نیز برای کشور به همراه خواهد داشت.
همچنین با مدل جدید اعطای یارانه انرژی به نفر و حذف قیمتگذاری دستوری شاهد خواهیم بود که استفاده کارآمد از انرژی ترویج یابد و این ایجاد انگیزه در بهینه مصرف کردن میتواند فرصتهای جدیدی را برای سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال در صنایع مختلف کشور ایجاد کنند که این موضوع نه تنها به افزایش بهره وری اقتصادی کمک میکند، بلکه رقابت پذیری بخش انرژی را در صحنه جهانی افزایش میدهد. با مشارکت مردم در فرآیند مصرف انرژی، کشورها میتوانند از پتانسیل شهروندان خود برای هدایت نوآوری و رشد در بخش انرژی استفاده کنند.
وی در پایان گفت: اصلاح یارانههای انرژی مبتنی بر اعطای سهمیه انرژی به هر نفر برای ارتقای مشارکت مردم در مصرف انرژی گامی حیاتی در جهت دستیابی به شیوههای انرژی پایدار و هدایت مصرف انرژی به سمت بخش مولد اقتصاد است. دولت سیزدهم با ایجاد انگیزه در مصرف انرژی کارآمد و توانمندسازی افراد برای تصمیم گیری آگاهانه در مورد مصرف انرژی بهینه خود، میتواند اتلاف را کاهش دهند، هزینهها را کاهش دهند و رشد اقتصادی را ارتقا دهند. با مشارکت مردم در فرآیند مصرف انرژی، ایران میتواند از پتانسیل خود مردم برای هدایت نوآوری و رشد اقتصادی در بخش انرژی استفاده کنند که در نهایت به نفع افراد و جامعه به عنوان یک کل است. از طریق اصلاحات موثر یارانه انرژی و مشارکت مردم در مصرف انرژی، کشورها میتوانند به دستاوردهای قابل توجهی در توسعه اقتصادی و شیوههای انرژی پایدار دست یابند و راه را برای آیندهای مرفهتر و پایدارتر هموار کنند.